Prof. Dr. Sibel Yıldırım, Çocuk Diş Hekimliği doktorasının yanı sıra Histoloji ve Embriyoloji alanında ikinci doktorasını da yapmış, doktora sonrası araştırmalarını, Japonya, İsviçre ve ABD’de yürütmüştür. Süt ve daimî dişlerin pulpa dokusundan elde edilen kök hücreler üzerine çalışan bilim insanı, bilgilerini “Dental Pulp Derived Mesenchymal Stromal Cell” isimli eserde, diş hekimleri ve araştırmacılar ile paylaşıyor.
Bu önemli kitabın genişletilmiş ikinci baskısı, Springer Yayınları’ndan çıktı. Dokuz bölümden oluşan kitap, doku rejenerasyonunu uyarmak için hücre bazlı terapi için güvenilir bir kök hücre kaynağı olarak insan diş pulpasından elde edilen mezenkimal stromal hücrelerin değerlendirmesini sunmakta. Yazar, mezenkimal kök hücre (MKH) biyolojisini, çeşitli MKH kaynaklarını ve MKH’lerin terapötik potansiyelini ele alıyor. Eser, diş pulpası kaynaklı mezenkimal stromal hücreler üzerinde çalışan akademisyenler, öğrenciler ve araştırmacılar için temel bir kaynaktır.
Yirmi yılı aşkın bir süre önce diş pulpasında mezenkimal kök hücrelerin (MKH) keşfi, devrim niteliğindeki diş tedavileri için umut ışığı olmuştur. Bu kolay erişilebilir dokuya odaklanan kapsamlı araştırmalara rağmen, kök hücre terapilerinin klinik uygulamaları ise henüz gerçekleşmemiştir. Bu kitapta, MKH’in tarihsel ve kritik bir analizini sunulmakta ve bu hücrelerin kimliklerini derinlemesine incelenmektedir. Ayrıca, tutarsız terminoloji ve MKH’lerin fonksiyonel karakterizasyonu ile birlikte temeldeki kavramsal sorunlar tarafından oluşturulan zorluklar ele alınmakta ve laboratuvarlarda yapılan keşifler ile tedaviler arasındaki uçurumu kapatmak için, bu umut verici bulguların pratik diş tedavilerine dönüşümünü engelleyen engellerin kapsamlı bir şekilde incelenmesinin şart olduğu vurgulanmaktadır.
Diş pulpasından elde edilen mezenkimal stromal hücrelerinin (DPKH) rejeneratif diş hekimliğindeki potansiyelini tam olarak gerçekleştirebilmek için diş gelişimi ve diş yapısının kapsamlı bir şekilde anlaşılması çok önemlidir. Bu alanın daha derinlemesine incelenmesi, diş onarımı ve rejenerasyonu için kök hücreleri uyarmayı hedefleyen yenilikçi terapileri katalize edebilir.
Kitapta, diş gelişiminin diğer ektodermal organlara olan benzerlikleri vurgulanarak, kapsamlı bir genel bakış sunulmaktadır. Diş oluşumunun karmaşık süreçlerini aydınlatılarak, gelecekteki diş rejeneratif tedavileri için bilgi tabanına katkıda bulunulmaktadır.
Ayrıca diş pulpasının benzersiz histolojik özelliklerini derinlemesine incelenmekte, dentin oluşumu üzerine yapılan kapsamlı araştırmalara rağmen, odontoblast benzeri hücrelerin kökeni hakkında temel sorunlar tartışılmaktadır. Kitabın devamında, diş pulpasından elde edilen mezenkimal stromal kök hücreler için kanıtlar üzerinde durulmakta ve bu öncü hücrelerin kökeni hakkında kümülatif bilgi tartışılmaktadır.
İlerleyen bölümlerde diş pulpası içinde kök hücre özelliklerini gösteren hücrelere odaklanılarak diş pulpası içindeki niş konsepti ve kök hücrelerin bu niş içindeki konumu incelenmektedir. DPKH’in dentin-pulpa kompleksini onarma potansiyelini tartışılmaktadır.
Evrensel olarak kabul edilen belirteçlerin bulunmaması kök hücre izolasyonunda önemli bir zorluk olmaya devam ederken, DPKH’in izole edilmesi veya saflaştırılması için de standart bir yöntem olmadığında DPKH’i izole etmek için çeşitli yöntemler araştırılmakta, farklı izolasyon tekniklerinin ve kültür ortamlarının kök hücre özellikleri üzerindeki etkisi incelenmektedir. Üç hatlı farklılaşma yöntemlerini derinlemesine incelenerek DPKH’nin adipojenik farklılaşmasıyla ilişkili zorlukları ele alınmaktadır.
DPKH’nin indüklenmiş pluripotent hücrelere yeniden programlanması ve bu yaklaşımın diş rejeneratif tedavilerinde potansiyel ihtiyacı incelenmektedir. Son olarak, kök hücrelerdeki onca yıllık ilerlemeye rağmen etkili tedavilerin neden hala belirsiz olduğunu araştırılması amaçlanmaktadır.
