1993 yılında kurulan Gaziantep Diş Teknisyenleri Derneği, diş protez teknisyenlerini aynı çatı altında toplayıp sosyal dayanışmalarını sağlayarak onların muhatap makamı olabilme yönünde faaliyetler yapıyor. 123 üyeye sahip derneğin başkanlığını Diş teknisyeni Celal Çetin yapıyor. Çetine göre diş teknisyenliği alanında yaşanan başlıca sıkıntılar arasında, mesleğin yasal bir birlik zeminine oturmaması, mesleki disiplin, kural ve yöntemlerin olmaması bulunuyor.
Celal Çetin, 1964 Gaziantep doğumlu. İlkokuldan sonra Gaziantepin ilk diş protez laboratuvarında çalışmaya başladı. Meraklı ve öğrenmeyi seven yapısı nedeniyle mesleğin içindeki tüm unsurları kısa sürede öğrenerek ustasının takdirini kazandı Askerlikten sonra mesleğe beraber başladığı ve halen ortağı olan Mustafa Toy ve birkaç meslektaşı ile birlikte Toy-Çe Labor ismiyle kendi laboratuvarını kurdu. Ayrıca iş yaşamıyla beraber yüksek öğrenimini de tamamlama imkânı bulan Çetin, ağaç yetiştirmeyi, bahçeyle uğraşmayı ve elektronik cihazları tamir etmeyi çok seviyor.
Kurulduğu tarihten itibaren Gaziantep Diş Teknisyenleri Derneği’nin çalışmalarını anlatır mısınız?
Gaziantep Diş Teknisyenleri Derneği, 1993 yılında kendi laboratuvarımızdaortağım ve personellerimiz tarafından kuruldu. Başlıca amacımız diş protez teknisyenlerini aynı çatı altında toplamak, kaynaştırmak, sosyal dayanışmayı sağlamak, tüzük içeriği dahilinde çalışmalarda bulunarak teknisyenlerin muhatap makamı olabilmektir.
Çalışmalarımıza gelince, bizden önce görev yapan meslektaşlarım, yeni olgular katıp iyi olanı yapabilmek için çeşitli icraatlarda bulundular. Yönetim Kurulu olarak öncelikle mesleki etik değerlere önem veriyoruz. Mesleğimiz ve meslektaşlarımıza hizmet için birlik ve beraberliğin korunması, mesleki statümüzün iyileştirilmesi ve disipline edilmesi amacıyla tüm mesleki oluşumlara olumlu bakarak yardımcı olma çabası içindeyiz. Bunun yanında teknisyenliğe yönelik bilimsel etkinlik, seminer ve kurslara önem veriyoruz. Geçtiğimiz yıl ilk defa Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesinden bazı akademisyenleri davet ederek bilimsel bir etkinlik düzenledik. Hemen sonrasında Gaziantep Dişhekimleri Odası tarafından organize edilen iki bilimsel etkinliğe meslektaşlarımızın katılımını sağladık. Arkadaşlarımız genel meslek sorunları ve bunlara ilişkin çözüm önerilerini değerlendirme ve çözüme yönelik çalışmalarda bulunmaya gayret ediyoruz. Bizden sonra görev alacak yeni yönetime sağlam temeller emanet etme gayreti içindeyiz.
Derneğin kaç üyesi bulunuyor?
Derneğimizin şu an itibariyle 123 üyesi bulunuyor.
Türkiye’de diş teknisyenliğinin içinde bulunduğu durumu özetler misiniz? Size göre meslek grubunuzda yaşanan en önemli sıkıntılar hangileridir ve bunların çözümüne yönelik olarak neler yapılmalıdır?
Ben diş teknisyenlerinin durumunu, fırtınaya yakalanmış ve tutunacak bir dal, sığınacak bir yer arayan bir yolcuya benzetiyorum. Kendi canlarını kurtarmak için bir başka meslektaşını ne görüyor ne de duyabiliyorlar.
Mesleğimizin en büyük sıkıntısı yasal evrensel birlik zeminine oturmaması ve mesleki disiplin, kural ve yöntemlerinin olmamasıdır. Zira bu yönde geçmişte bazı çalışmalar yapıldı, halen de yapılıyor. Fakat bir sonuca varılamaması bizleri fazlasıyla üzmektedir. Ancak bu yöndeki çalışmaların mesleğimizin geleceği adına devam etmesi önemlidir.
Ayrıca serbest piyasada işlerin önemli ölçüde azalarak kurumsallaşması, kurum işi yapamayan meslektaşlarımızı maddi sıkıntılara iterek kendi laboratuvarlarının zorunlu giderlerini dahi karşılamalarında zorluklara sebep oluyor. Bu da kurumlardan iş alabilme kargaşasına ve diğer yönüyle de maliyetlerin altında, hesapa kitaba sığmayan fiyatlarla iş yapılmasına yol açıyor. Laboratuvarlar ekonomik anlamda zarar ederken etik değerler de gerilere itilmiş oluyor. Doğal olarak bütün bunlar çalışmaların kalitesine de yansıyor. Bu konudaki çözüm, diğer sağlık dallarında olduğu gibi dental sektörde de özelden hizmet alınarak piyasanın rahatlatılması yönündedir. Öte yandan laboratuvarlar arasındaki rekabetin istenilen yeterlilikte olabilmesi için küçülmeleri yerine birleşerek büyümeleri gerekiyor. Böylece teknik yeterlilik artırılabilir. Kazanımlar ve sorunlar paylaşılmalıdır.
Dental laboratuvarlarda kullanılan malzemelerin büyük kısmı yurtdışından ithal edilmektedir. Bu malzemelerin kalitesi hakkında dernek olarak neler düşünüyorsunuz?
Yurt dışından ithal edilen her malzemenin kaliteli olduğuna inanmıyorum. Bu ürünler özellikle kontrollü olarak yurda sokulmalıdır. Mutlaka belirli standartlarının olması gerekmektedir. Yoksa süslü ambalajlar ya da kulağa hoş gelen isimleri ürününün kalitesini artırmıyor.
Şu anda işçilik maliyetini bile karşılayamayan insan ağzına giren protezlerin fiyatları düşündürücüdür. Hekimlerimiz bu noktada dikkatli ve duyarlı olmalıdır. Laboratuvarlarını sıklıkla ziyaret edip hangi malzemelerin kullanıldığını bilmelerinde fayda var. Kaliteli malzemenin düşük fiyatlarla kullanılması düşündürücü değil midir? Gerçek şudur ki hekimler de kurumlarla rekabet eder duruma geldiler.
Türkiye’de dental laboratuvarlar arasında haksız fiyat rekabetinin yaşandığı hep söylenmektedir. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
Birçok diş laboratuvarının uyguladığı fiyat politikaları çileden çıkarırcasına vahim boyutlara erişmiştir. Bu durum hepimizi fazlasıyla üzmektedir. Çünkü mesleğimiz bu kadar ucuz değildir. Bunu söylerken fiyatları pahalılaştırma gibi bir amacımız bulunmuyor. Fakat zarar etmeden asgari uzanıma ulaşılmalıdır. Perdenin arkasında gecesini gündüzüne katarak çalışan, sosyal hayatını unutan, laboratuvarlarının giderlerini karşılamakta zorlanan meslektaşlarım var ve sayıları her geçen gün daha da artmaktadır. İşini ve hesabını isteyen laboratuvar sahibi teknisyenlerin tahammülleri kalmadı. Haklılıklarını anlatmakta zorlandıkları için maalesef mesleklerini kaybetme noktasına gelmişlerdir.
Belgelendirilmiş teknisyenlerin çoğu kendi laboratuvarlarını açmak istiyorlar. Ancak öncelikle uygun şartların oluşması gerekiyor. Birkaç kişilik yüksek masraflı laboratuvarlar açmak yerine, mevcut laboratuarlarda çalışmaya devam edilerek büyüme şeklindeki bir anlayış kazanımları artıracaktır.
Son yıllarda teknisyenlere yönelik düzenlenen kongre, seminer ve kursların sayısında büyük bir artış yaşanıyor. Sizce bunun başlıca sebepleri nelerdir? Bu organizasyonlar yeteri kadar teknisyenlere katkıda bulunabiliyor mu?
Son yıllarda yapılan kongre, seminer ve kursların mesleğimize kattıkları açısından değerlendirildiğinde çok sevindiricidir. Fakat yıl içinde birkaç etkinliğin yapılması, ekonomik sıkıntılar yaşayan teknisyenleri maddi ve zaman anlamında olumsuz etkiliyor. Organizasyonların yılda bir yapılmasında fayda görüyorum.
Gaziantep Diş Teknisyenleri Derneği olarak önümüzdeki döneme ait plan ve projeleriniz neler olacak?
Dernek olarak tüm meslektaşlarımızın sağlıklı, mutlu ve bol kazançlı olmalarını istiyoruz. Yasal bir birlik statüsüne kavuşabilmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Ayrıca odalaşma çabası içinde olacağız ya da mevcut odalara katılımları dile getireceğiz. Bu, mesleki disiplin için gerekli hale geldi. İllerdeki birleşimlerin sağlanması önemli. Bu konuda ilk toplantıda bazı önerilerimiz olacak. Ayrıca geçen yıl düzenlediğimiz bilimsel etkinliğin tekrarını düşünüyoruz. Sizin de bildiğiniz gibi Gaziantep Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi hizmete başladı. Fakülteden hocalarla görüşüp yardım isteyeceğiz. Sosyal aktiviteler kapsamında spor takımı oluşturma çalışmalarımız var. Meslektaşlarımızın hepsine eşit yaklaşarak sevgi ve saygı çerçevesinde sorunlarına ortak olup mutluluklarını paylaşmak arzusundayız.
