Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, böbrek yetmezliği sonucu tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.
Kırgızistan Devlet Başkanlığı Basın Sözcüsü Dosalı Esenaliyev, yaptığı açıklamada, Almanyanın Nünberg kentinde tedavi gören Cengiz Aytmatovun yaşamını yitirdiğini bildirdi. Esenaliyev, yazarın ölümü ile ilgili olarak Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyevin bilgilendirildiğini söyledi.
Solunum cihazına bağlı olarak yoğun bakımda tutulan yazarın sağlık durumunun kritik durumuna geldiği ifade edilmişti.
Aytmatov, bir Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristanın başkenti Kazanda 16 Mayısta ani böbrek rahatsızlığı geçirmesi üzerine hastaneye kaldırılmıştı.
79 yaşındaki yazar, 18 Mayısta ambulans uçakla Almanyaya nakledilmişti.
Yazar Aytmatov, Kırgızistandaki Talas eyaletinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928 yılında dünyaya gelmişti. Kırgızistanda 2008 yılı, Cengiz Aytmatov yılı ilan edilmişti.
Cengiz Aytmatov ve eserleri
Tedavi gördüğü Almanyanın Nuremberg kentinde bugün hayata veda eden dünyaca ünlü yazar ve devlet adamı Cengiz Aytmatovun eserleri 150nin üzerinde dile çevrildi.
Kırgızistanın Talas eyaletinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928de dünyaya gelen, adı Cengiz Handan esinlenilerek konulan Aytmatov, Kazakistan Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okudu. Daha sonra Kırgızistanın başkenti Bişkekteki Tarım Enstitüsünde öğrenimine devam etti. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsüne gitti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskovada eğitimini sürdürdü.
Edebiyat yaşamı Moskovada başlayan Aytmatov, bu yıllarda Pravda gazetesinde çalıştı. Ardından, yazdığı eserleriyle üne kavuştu ve 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliğine üye kabul edildi.
Aytmatov, 1963te Lenin Ödülünü aldı. 1970de yazdığı Selvi Boylu Al Yazmalım eseri Türkiyede filme alındı. Bazı eserleri de Rusyada sinema filmi oldu.
Yapıtları yüz ellinin üstünde dile çevrilen Aytmatovun eserleri arasında Zorlu Geçit (1956), Yüzyüze (1957), Cemile (1958), İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda, Gülsarı (1966), Beyaz Gemi, Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji Dağının Tepesi (1973), Gün Olur Asra Bedel (1980), Darağacı – Dişi Kurdun Rüyaları (1988), Toprak Ana, Cengiz Hana Küsen Bulut, Çocukluğum, Kırmızı Elma ve Rusya ve Kırgızistanda pek çok ödül alan Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı bulunmaktadır.
Ünlü Fransız şairi Louis Aragon, üne kavuştuğu eseri Cemile için en güzel aşk romanı demişti.
Sovyetler Birliğinin dağılması ve Kırgızistanın bağımsızlığına kavuşmasından sonra, edebi çalışmalarının yanı sıra ülkesini Lüksemburg, Belçika ve Hollandada büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, AB, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini de üstlendi. Kırgız yetkilileri, 80. doğum günü dolayısıyla 2008 yılını Aytmatov yılı ilan etmişti.
Eşi hayatta olan Aytmatovun 3 oğlu ve bir kızı bulunuyor. Aytmatovun cenazesinin perşembe günü Almanyadan ülkesine götürülmesi ve cenaze töreninin cumartesi günü yapılması bekleniyor.
Kaynak: NTV-MSNBC