Vestiyer Akademi olarak şu ana kadar üç kez Yardımcı Personel Eğitim Semineri yaptık. Bu seminerlere başlarken amacımız, Türkiyede yardımcı personel kavramının, öncelikle bu işi yapanlar açısından içini doldurmaktı. Yani yardımcı personellerin bunu bir meslek olarak algılamalarını ve ona göre davranmalarını temin etmek amacıyla yola çıktık.
Eğitimlerde gördük ki, katılan arkadaşlarımızın büyük bir bölümü, çalıştıkları bu alanı meslek olarak kabul etmişlerdi, fakat bunun farkında değillerdi. Buna karışılık, bazıları, yardımcı personel olarak mesleğe devam edip etmeme noktasında kararsızdı.
Bütün katılımcılara şunu söyledim: Ben evlenmeden önce hekimdim, evlendikten sonra da hekimim. Aynı şeyler sizin için de geçerli. Çünkü sizler bir meslek sahibisiniz, Dişhekimi Yardımcı Personelisiniz.
Sanırım bu yaklaşım onların özgüvenini artırdı. Katılımcılarımızın büyük bölümü seminer için ayırdığımız 2 günlük zamanın yetmediğini söyledi. Aslına bakarsanız haklıydılar. Ben de yaptığımız iki günlük seminerlerin yetersiz olduğunu, bunun en az altı gün sürmesi gerektiğini söyleyebilirim. Zaten başlangıçta eğitimi altı günlük programlar halinde hazırlamıştım. Ancak katılımcılarımızın çoğu çalıştığından seminerleri ikişer güne indirgedik.
Seminerlerin içeriğinden ve ön plana çıkan konu başlıklarından kısaca bahsederek yardımcı personele özellikle hangi noktalarda katkılar sağladığını anlatır mısınız?
Eğitimlerimiz dişhekimliğinin genelini anlatan 14 konu başlığından oluşuyor. Esasında çok fazla sayıda konu var. Birinci bölümde yardımcı personelin tanımını yaparak görev ve sorumlulukları üzerinde duruyoruz. Muayenehane, klinik, hastane açmanın resmi prosedürlerinden bahsediyoruz. Bunları anlatmamızdaki başlıca amaç, sahte dişhekimlerinin yanında çalışmalarını önlemek.
Dişin anatomisi, dişhekimliğinin alanları, kullanılan Latince kelimelerin Türkçe anlamları, hasta kayıtları, Latince terimlerin hasta kartlarında nasıl kullanılması gerektiği, kullanılan temel cihaz ve sarf maddeleri üzerinde duruyoruz. Beşinci bölümde klinik veya muayenehanedeki laboratuvar işlemlerini anlatıyoruz.
Altıncı bölümümüz önemli. Burada, kullanılan malzemelerin hazırlanması ve bunların sırasını gösteriyorum. Hangi sırayla bunları hekime vermeliler? sorusuna yanıt arıyoruz. Çünkü yardımcı personellerin en önemli işlevlerinden biri de hekimin en iyi şekilde çalışmasını temin ederek zamandan kazanmasını sağlamaktır.
Bunun ardından radyasyondan korunma yollarını öğretiyoruz. Diş röntgeni çekilirken dikkat etmeleri gerekenleri, hastaları röntgene hazırlarken ne yapmaları gerektiğini öğreniyorlar. Sekizinci bölümde, muayenehanelerde ve kliniklerde kullandığımız cihaz ve alet parkurlarının temizliği, bakımı ve korunmasına değiniyoruz.
Bu noktada sterilizasyon çok önem kazanıyor, öyle değil mi?
Evet gerçekten önemli bir konuya temas ettiniz. Dokuzuncu bölümümüz olan sterilizasyon, benim üzerinde en çok durduğumum konudur. Bana göre bütün çalışmalarımızın özünü sterilizasyon oluşturuyor. Çünkü sterilizasyon, kapıdan girdiğiniz andan çıkacağınız ana kadar sizin korunaklı bir şekilde tedavinizin yapılıp tamamlanmasını sağlıyor.
Sterilizasyon metodlarını, aletlerin sterilizasyona nasıl hazırlanması gerektiğini, steril olan aletlerin saklanmasını ayrıntılı olarak açıklıyoruz. Seminerimizin yarım günden fazlasını buna ayırıyoruz.
Onuncu bölümde dişhekimi ile asistanının ortaklaşa çalışma yöntemlerinden bahsediyoruz. Yani bir tedavi sırasında hekimin söylemesine gerek kalmadan söz konusu aletlerin yardımcı personel tarafından hazırlanması gerekiyor. Bu ciddi şekilde zaman kazandırıcı bir durumdur.
Hemen arkasından anestezinin tanımını yaparak önemli noktalarından söz ediyoruz. İlkyardım önem verdiğimiz konulardan bir diğeri. Bununla ilgili uygulama yaptırıyoruz. En çok da yabancı cismin kaçmasıyla hava yolunun tıkanması durumlarını işliyoruz.
Seminer katılımcıları eğitimler hakkında neler düşünüyor?
Seminerlere katılan arkadaşlar çok pozitif düşünceler içinde olduklarını söylüyorlar. Katılımcılarımız bazı şeyleri bildiklerini, eğitimlerle eksik noktaların tamamlandığını ifade ediyorlar. Hatta içlerinden bazıları daha sonra yapacağımız üst seviye eğitimlere de mutlaka katılacaklarını söylüyorlar. Doğal olarak bu tablo bizleri fazlasıyla memnun ediyor.
Konuyu dişhekimleri açısından değerlendirmek gerekirse, neler söylemek istersiniz?
Öncelikle, yardımcı pesonelini eğitime gönderen dişhekimlerimizi kutlamak istiyorum. Bu işin önemini kavramış olan meslektaşlarımız onlar.
Bir dişhekimi tedavi sırasında personelinin verdiği aletin steril olduğunu bilmek ister. Çünkü kendini tedaviye odaklamalıdır. Eğitimli bir yardımcı personel, hekimi zaman ve verimli çalışma bakımından fazlasıyla rahatlatacaktır.
Biz seminere katılan personellere, birlikte çalıştıkları hekimlerin bilmediği şeyler öğretmiyoruz. Elbette her dişhekiminin çok iyi bildiği konulardan bahsediyoruz. Bizim yaptığımız, belli bir eğitim disiplini içerisinde bu bilgileri sistematik olarak anlatmak ve katılımcılara bir meslek şuuru aşılamaya çalışmak.
Önümüzdeki dönemde, eğitim içeriğinde değişiklik düşünüyor musunuz?
Örneğin hasta eğitimini eklemek istiyoruz. Bundan sonraki seminerlerde hasta eğitiminin nasıl olmasına dair konularımız olacak. Çünkü bir yardımcı personel, hastalarla konuşurken halk ağzıyla değil daha bilinçli bir dille konuşmalı.
Bunun dışında ileri düzey yardımcı personel eğitimleri yapacağız. Bu sayede katılımcılarımız ilgi alanlarına giren konuları daha yakından tanıyacaklar. Bunun içeriği şu an hazırlanıyor.
Son olarak, dişhekimlerine neler söylemek istersiniz?
Bütün dişhekimlerinin personellerinin eğitimli olması gerekiyor. Çoğu hekim farkında olarak veya olmayarak bu eğitimi kendisi veriyor. Bana göre burada en önemli nokta şu: Yardımcı personelliği bir meslek dalı olarak benimsemek ve benimsetmek gerekiyor. Önce dişhekimi bunu benimseyecek ki, çalışan personel de içine sindirsin, özümsesin. Çünkü böyle düşünmeyen arkadaşlar bir süre sonra iş değiştirebiliyor veya evlenince işi bırakıyor sözgelimi. O zaman sözkonusu hekimin bütün emekleri de boşa gidiyor.
Kısacası yardımcı personellerimizi bilgilendirirken, onların bilinçlenmesine ve özgüven kazanmasına da dikkat etmeliyiz. Onlara alelade bir sekreter, getir-götür elemanı gibi değil, dişhekimiyle birlikte çalışan bir meslek grubunun mensupları olarak davranmalıyız. Onların da bir sağlık çalışanı oldukları bilinciyle hareket etmeli ve bunu onalara da hissettirmeliyiz.
