Dakikada kaç diş çekebilirsiniz?

İzmir Dişhekimleri Odası, üç dişhekiminin beyan ettiği işleri üniversitelere gönderip görüş istedi. Yanıtlara göre bu sürede bu tedavileri yapmak imkânsız.

Hekimlere yaptıkları iş başına para ödeme uygulaması test edildi: Bir dişhekimi haftada bir, diğeri 143 dolgu yapmış. Bu doktor, haftada 2 bin 400 dakikalık mesaiye 19 bin 10 dakikalık iş sığdırmış.

Aynı hastanede çalışan üç dişhekiminden biri bir, diğeri 143 dolgu yapmışsa, aradaki farka ne denir: Yanıt: Sanal muayene! Hastanelerde hekimlere, yaptıkları iş başına ‘performans’ ücreti uygulamasının ‘hizmetlerin şişirilip sanal tedavilere yol açacağı’ iddiası test edildi, sonuçta korkuların yersiz olmadığı görüldü.

İzmir Dişhekimleri Odası, performansa dayalı ücret uygulamasına, daha ilk başta, sağlıkta ‘ne kadar iş, o kadar para’ mantığını güttüğü, hekimleri nitelikli hizmetten çok niceliğe yönelttiği iddiasıyla karşı çıkıp iptali için dava açtı. 2006’da açılan dava sürerken, oda bir araştırma yaptı. İzmir’de bir ilçe devlet hastanesinden, dişhekimlerinin 2007 Aralık ayı ilk haftasında yaptıkları tedavilerin listesi istendi. Başhekimlikten gönderilen listeye göre dişhekimlerinden biri beş günde 100, diğeri 79, üçüncüsü ise 161 muayene yapmıştı. Yine birinci dişhekimi dokuz, ikinci dişhekimi bir, üçüncü dişhekimi 143 amalgam dolguya imza atmıştı. Birinci ve ikinci dişhekiminin yaptıkları ‘camionomer dolgu’ sayısı kişi başı ikide kalırken, üçüncü dişhekimi bu tedaviden 114 kez uygulamıştı. Yine iki hekimin komplike diş çekimleri birer vakayla sınırlıydı, üçüncü hekim beş günde 65 çekim gerçekleştirmişti. Birinci dişhekimi 30, ikinci meslektaşı 44, üçüncüsü ise 108 diştaşı temizliği yaptığını beyan etmişti.

İkisi 5 bin, diğeri 22 bin puan

Toplam 12 ayrı tedavi ve girişimle ilgili birinci ve ikinci dişhekimlerinin aldığı puan 5 bin civarında kalırken, üçüncü dişhekimi fark atarak 22 bin 290 puan topladı.

İzmir Dişhekimleri Odası daha sonra bu tedavi ve girişimlerin ne kadar süre alacağı konusunda, 18 dişhekimliği fakültesi dekanlığından bilimsel görüş istedi. Ege, Marmara, İstanbul, Cumhuriyet, Karadeniz Teknik, Çukurova ve Dicle üniversitelerinden değerlendirme geldi. Muayene, çekim, dolgu gibi her tedavi için gereken ortalama süreleri belirleyen üniversitelere göre, meslektaşlarının üç katı iş beyan edip karşılığında daha yüksek puan ve ücret alan üçüncü dişhekiminin ‘yaptım’ dediği hizmetleri yapması ‘imkânsız’dı. İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mehmet Yaltırık “Tedavi ve girişimler için gerekli süreleri hesapladığımda her üç hekimin de diş çekimi, muayeneler ve diğer işlemleri yapabilmeleri kanaatimce mümkün değildir” dedi. Marmara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Yaşar Özkan, raporunda şunları yazdı:

“Dişhekimlerinin bu tedavi ve girişimleri yapabilecekleri ortalama süreler dikkate alınarak hesap yapıldığında birinci dişhekiminin 5 bin 240, ikinci dişhekiminin 4 bin 916, üçüncünün 19 bin 10 dakika çalışma sürelerinin olması gerekir. Günlük mesai sekiz saat, haftada çalışma süresi 40 saat. Yani 2 bin 400 dakika. Bu sonuca göre üç hekimin de bu işlemleri uygun bir şekilde gerçekleştirmesi imkânsızdır.”

3.5 dakikada bir tedavi bitiriliyor

İzmir Dişhekimleri Odası Başkanı Turgan Ülker, araştırmalarının, hastanelerdeki ‘sanal tedavi’yi gözler önüne serdiği görüşünde:

“Hastanelerde çalışan meslektaşlarımız kimin ne yaptığını aşağı yukarı biliyor. Bize yapılmamış hizmetlerin yapılmış gibi gösterildiğini iletip, yakınıyorlar. Bu hizmet başı ödeme sisteminin hizmette niteliği değil, niceliği ön plana getirdiğini, koruyucu hekimliği yok ettiğini, ağız diş sağlığında sorunları derinleştirdiğini ortaya koymak istedik. Sadece dişhekimliğinde değil genel sağlık hizmetlerinde de tablo aynı. İş başına para verilen sistemde sadece Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde suiistimaller oluyor. Şişiriliyor. Para kamunun cebinden yani SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur’dan gittiği için suiistimal olarak görülmüyor. Sonuçta dişhekiminin alacağı paranın bir sınırı var. Ne kadar yapsa en fazla maaşının vergilendirilmiş kısmının beş katına kadar alabiliyor. Yapılan işler olduğundan fazla gösterilerek hastane döner sermayelerine daha çok para girmesi sağlanıyor. Hastaneler bu yolla yenilenip özelleştirmeye hazırlık yapılıyor. Bir yandan da hastaneler arı gibi çalışıyor görünüyor. Tedavi yapılıyor ama dolgu daha kapıda düşüyor. Bu araştırmadaki üçüncü dişhekimi, yaptığını söylediği işleri yapmaya kalksa öğle yemeği yemeden, terini silmeden her işleme 3.5 dakika ayırması gerekiyor.”