Hamilelik dönemi sanıldığı gibi annenin mutlaka bir diş kaybına ya da ağız hijyeninin kötüleşmesine sebep olmuyor. Bu dönemde sık sık bir şeyler yendiği için diş fırçalama, ağız çalkalama, diş ipi kullanımı, uygun aralıklarla diş taşı temizliği gibi önlemlerle yeni diş çürüklerinin önüne geçilebiliyor. Bununla birlikte hamilelikte ağız ve diş sağlığı açısından ciddiye alınması gereken asıl sorunlar, hormonal değişikliklerin de rol oynadığı, diş eti iltihabı kaynaklı oluyor. Diş hekimi ve kadın doğum uzmanları, iltihap tedavi edilmezse erken doğum riskinin arttığı, ağız ve diş sağlığıyla ilgili her müdahalenin gerekli durumlarda anne adayına da uygulanabileceği, ihmalin sonuçlarının daha riskli olacağı konularında uyarıda bulunuyor.
Hamilelikte vücut ödem tutmaya yatkınlaştığından diş etleri şişebiliyor
Birçok hormonun aktif olarak çalıştığı hamilelikte, hormonların dansı vücudu ödeme yatkın hale getiriyor. Gebelik döneminde tüm vücutta olduğu gibi dişi saran yumuşak dokuda da ödem olabileceğini belirten Acıbadem Maslak Hastanesi Diş Hekimi Kübel Özkut, ödemin etkisiyle normal zamanda diş etinde kalmayacak besin maddelerinin bu dönemde diş etinde kalarak sorunlar yaratabildiğini söylüyor.
Dt. Özkut, gebelik döneminde ağız bakımı ile ilgili dikkat edilmesi gereken diğer önemli bir konunun; ileri bir diş eti iltihabı olan ‘kronik periodontitis’ olduğunu belirterek, sorunun hamilelikteki önemi hakkında şunları söylüyor; “Diş eti hastalıkları arasında en sık görülen, ‘kronik periodontitis’ denilen ve gram negatif bakterilerinin yaptığı enfeksiyon, hamileler açısından riskli bir sorun. Yapılan çalışmalara göre erken doğum ve düşük kilolu doğum riskini belirgin olarak artıran enfeksiyonun mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Bunun için anne adayına, kadın doğum uzmanının onayı doğrultusunda gebelere uygun antibiyotikler veriliyor ve tedavisi yapılıyor. Bu tedavinin anne karnındaki bebeğe zararı bulunmuyor.”
Hamileler açısından asıl vurgulanması gereken nokta; anne olmayı planlayan kadınların gebe kalmadan önce ağız ve diş sağlığı açısından koruyucu tedbirleri alması. Eğer varsa çürüklerin ve diş eti iltihabının tedavi edilmesi, uyumsuz eski restorasyonlarin yenilenmesi, vuran protez varsa bunların onarılması gerekiyor. Bunlarla birlikte diş taşı temizliğinin de her dönem olduğu gibi ihmal edilmemesi önemli. Hamilelik döneminde 3 ay aralıklarla diş taşı temizliği yapılması tavsiye ediliyor.
Dt. Özkut, anne adaylarının hamilelik döneminde dişle ilgili müdahale yapılamayacağına dair yanlış inanışlardan kurtulması gerektiğinin altını çiziyor. Bu dönemde ihmal edilen enfeksiyon gibi sorunlar daha büyük riskler yaratacağı için, uygun tedbirler alınarak röntgen, cerrahi dahil, tanı ve tedaviye yönelik tüm müdahalelerin yapılması hamileler için büyük önem taşıyor.
Her 5-6 kadından birinin diş eti hastalığı var
Erken ve düşük ağırlıklı doğumun, çocuk ölümleri sebepleri arasında ikinci sırada olduğunu söyleyen Acıbadem Maslak Hastanesi Kadın Hastalıkları Doğum Uzmanı ve Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Bildirici, her 12 doğumdan 1’inin erken meydana geldiğini belirtiyor. “Erken doğumun sebepleri tam olarak anlaşılabilmiş değil ancak bunun nedenleri arasında, vücutta var olan iltihabi bir durumun tetikleyici olduğu biliniyor” diyen Prof. Dr. Bildirici, idrar yolu enfeksiyonlarında olduğu gibi, ağız kaynaklı enfeksiyonların da erken doğum riskini artırdığına dikkat çekiyor. Ülkemizde ağız sağlığının ihmal edildiğini, yüzde 15 kadının diş ve diş eti hastalığı olduğunu, bunun her 5-6 kadından biri anlamına geldiğini de belirten Prof. Dr. Bildirici, eğer böyle bir riski varsa; bu kadınlarda erken ve düşük ağırlıklı doğum riskinin 2-3 kat artabildiğini söylüyor.
Hamilelik öncesi tıbbi danışmanlık alın
Uzmanlar, bebek sahibi olmayı planlayan kadınların, iyi geçecek bir hamilelik döneminin yanı sıra hem kendi sağlıkları hem bebeklerinin gelişimi açısından, hamile kalmadan önce tıbbi danışmanlık almalarının uygun olduğunu söylüyor. Bu danışmanlıkta kadının dahili bir hastalığı olup olmadığı değerlendirmesi ile tiroit, şeker, tansiyon gibi pek çok hastalıkla ilgili tedavilerin yapılması, önlemler alınması mümkün oluyor. Aynı zamanda yaptırılması önerilen aşılar için bilgilendirilme sağlanıyor. Bu dönemde folik asit takviyesi başlanıyor, uygun görüldüğü takdirde meme muayenesi ve smear testi yapılıyor. Bunun yanı sıra vücutta birçok sistemin işleyişinde rol oynayan beslenmenin başladığı yer olan ağız sağlığıyla ilgili koruyucu önlemler alınması ve gerekiyorsa diğer tedavilerin erken dönemde yapılması sağlanıyor.
