Bilkent Üniversitesi doktora öğrencisi Bayram Bütün, organik kimya ve nanoteknoloji kullanarak yeni nesil görüntüleme sistemlerinde kullanılabilecek geleceğin teknolojisini üretti.
Dünya optoelektronik teknolojisinde yeni bir çığır açması beklenen teknoloji ile yeni nesil DVD, LCD, cep telefonu ekranı, dijital fotoğraf makinesi gibi görüntü cihazlarında ve sağlıkta kullanılan görüntüleme teknolojilerinde milyonlarca renk çok daha ucuza ve yüksek kaliteyle elde edilebilir hale geldi.
Üniversitenin Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü doktora öğrencisi Bayram Bütün, Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programları kapsamında olan ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen nanoteknoloji çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Doktora çalışmalarını Descartes ödüllü bilim adamı, Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Ekmel Özbay’ın danışmanlığında Bilkent Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma Merkezi’nde (NANOTAM) sürdürdüğünü kaydeden Bütün, çalışmalarının özellikle kolay erişilebilir ve işe yarar nanoteknoloji geliştirmek üzerine odaklandığını belirtti.
Bayram Bütün, yeni geliştirdikleri nanoboyutlarda ışık kaynakları üzerine yaptıkları çalışmaları ile ilgili şu bilgileri verdi:
Geleneksel olarak lazerlerin ve LED’lerin çalışma dalga boyları bu ışık kaynaklarının yapıldığı malzeme olan yarı-iletkenlerin özellikleri ile sınırlıdır. Bu nedenle her farklı renkte çalışacak olan lazer için farklı bir yarı iletken kullanmak gerekir. Bu da farklı renklerde çalışması gereken lazerlerin maliyetlerinin çok yükselmesine neden olur. Farklı renk elde etmenin en ucuz yolu ışık yayan sentetik organik polimerler kullanmaktır. Ama bu malzemelerden elektrik akımı çok zor geçtiği için yüksek kalitede ışık kaynağı yapmak mümkün değildir.
Bütün, NANOTAM’da Prof. Dr. Özbay başkanlığında yürüttüğü çalışması ile sentetik polimerler kullanarak nanoteknoloji temelli yüksek kalitede ışık kaynağı üreten organik lazer teknolojisini geliştirdiğini ifade ederek, Bu teknoloji ile çok daha ucuza görüntü cihazı yapmanın yolu açıldı diye konuştu.
İstenen renklerde nano ışık kaynakları
Prof. Dr. Ekmel Özbay ise kansız ameliyatlarda, lazerle yara iyileştirmede, böbrek taşı tedavisinde, göz tedavilerinde, diş hekimliğinde ve benzeri sağlık alanlarında, yüksek çözünürlüklü projeksiyon ekranlarında, DVD’lerde, lazer tabanlı reklam panolarında, LCD ekranlarda, cep telefonu ekranlarında dijital fotoğraf makinlerinde, MP3 oynatıcılarda, hologramlarda ve diğer pek çok uygulamalarda farklı renklere sahip çok daha ekonomik lazerlere ihtiyaç duyulduğunu dile getirdi.
Hem düşük maliyetli hem de farklı renklerde lazer yapabilmek için Bütün’ün ve projede görev alan diğer NANOTAM araştırmacılarının nanoteknoloji kullanarak yüksek performanslı LED’leri (Işık yayan diyot) ve sentetik organik polimerleri biraraya getirdiğini anlatan Özbay, Bu sayede, LED’lerin elektriksel üstünlüklerini, organik malzemenin ucuzluk, seçenek çokluğu ve optik üstünlüğüyle birleştirerek istenen renklerde çalışan nanometre boyutlarında nanoışık kaynakları yapma başarısı gösterildi dedi.
Bütün’ün yeni çalışmalarını değişik yapılarda lazer konfigürasyonları üzerine ve değişik organik polimerler kullanarak devam ettirdiğini söyleyen Özbay, şunları kaydetti:
Bu çalışmamız merkezimizde kurduğumuz bilimsel altyapıyla en başından en son aşamasına kadar kendi kendimize gerçekleştirdiğimiz çalışmadır. Bu nedenle Bilkent NANOTAM’da geliştirdiğimiz bu nanoteknoloji için rahatlıkla ‘Made in Turkey’ diyebiliyoruz. Bu nanoışık kaynağı hem günümüzde, hem gelecekte bir çok uygulamada kullanılabilecek özelliklere sahip üstün özelliklere sahiptir.
Özbay, Bütün’ün çalışmasının Nanotechnology dergisinin Nisan 2008 sayısında yayımlandığını da bildirdi.
AA